Η τυραννία των Πεισιστρατιδών
Η τυραννία των Πεισιστρατιδών αφορά στην αρχαϊκή Αθήνα και καλύπτει χονδρικά την περίοδο από την "εισβολή" του Πεισιστράτου στην Αθήνα, από τον οποίο έλκει και την ονομασία, στα 565π.Χ. έως και το 510/9π.Χ, χρονιά κατά την οποία εξεδιώχθησαν ο Ιππίας, γιος του Πεισιστράτου και οι υποστηρικτές του καθεστώτος από την Αθήνα, με τη συνδρομή των Λακεδαιμονίων.Πεισίστρατος
Πεισίστρατος
Ο Πεισίστρατος, ήταν γιος του Ιπποκράτη και ανεψιός του Σόλωνα,καταγόμενος από το γένος των Φιλαϊδών άνδρας με εξαιρετική οξύνοια Γεννήθηκε στα 605π.Χ. και η δράση του σε σχέση με την Αθήνα πρωτοτοποθετείται στα 565π.Χ., όταν και διακρίθηκε στον πόλεμο κατά των Μεγάρων, κάτι που του έδωσε το εφαλτήριο να καταπιαστεί με τα πολιτικά δρώμενα στην Αθήνα. Αντιληφθείς το πολιτικό κενό που υπήρχε από την ύπαρξη δυο κυρίων πολιτικών σχηματισμών, αφενός των Πεδιέων υπό τον Λυκούργο, αφετέρου των Παραλίων υπό τον Μεγακλή, σχημάτισε τους Διακρίους.Μάλιστα επινόησε και μια εικονική απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του, ούτως ώστε να του παρασχεθεί σώμα 50 κορυνηφόρων για τη μελλοντική του προάσπιση, με την αρωγή των οποίων κατέλαβε την ακρόπολη και τυρράνευσε στην Αθήνα , σε ως το 561π.Χ.Μετά την παρέλευση 5 ετών νυμφεύτηκε την κόρη του Μεγακλέους και κατέλαβε ξανά την εξουσία εως το 555π.Χ. Μάλιστα επέτυχε να ανέλθει για τρίτη φορά στο τυραανικό του θώκο, αφού επιτέθηκε επιτυχώς κατά της Αθήνας στα 546π.Χ. από την Ερέτρια όπου ιδιώτευε, με αποτέλεσμα την τρίτη τυρρανική του θητεία ως το θάνατό του στα 527π.Χ.Είχε τρεις νόμιμους γιους, τον Ιππία, τον Ίππαρχο και το
Θεσσαλό-μαρτυρία της εξαιρετικής του σχέσης με τη Βοιωτία και τις
άρχουσες οικογένειες της Θεσσαλίας, ενώ πέτυχε την αναγνώρισης ξενίας με
τους άρχοντες της Σπάρτης.
Ιππίας-Ίππαρχος
Με δεδομένο ότι για το Θεσσαλό δε γνωρίζουμε και τόσα πολλά, η συζήτηση για τους διαδόχους του Πεισιστράτου περιορίζεται στους Ιππία-Ίππαρχο.Ήδη από τον 5ο αιώνα είχε ξεσπάσει διαμάχη για το ποιος ήταν ο μεγαλύτερος και ποιος άσκησε πρώτος την εξουσία.Ενεικτικά αναφέρεται ότι ο Θουκυδίδης υποστήριζε με βεβαιότητα ότι ο μεγαλύτερος και πρώτος άρχων ήταν ο Ιππίας, αν άσκησε ποτέ κατ'αυτός εξουσία ο Ίππαρχος, ενώ φάινεται πως η πίστη στην αθηναϊκή κοινή γνώμη του 5ου π.Χ. αιώνα ήταν πως τα πράγματα ήταν κατά την αντίστροφα.Ο δε Ηρόδοτος αναφέρεται στους Πεισιστρατίδες εν γένει κάτι που σημαίνει πως εξουσίαζαν απο κοινού,κατά τα πρότυπα τνω Αλευάδων, πίστη την οποία συμμερίζεται κι ο Αριστοτέλης και σύμπασα η διανόηση του 4ουπ.Χ. αιώνα.To πρόβλημα για τη χρονολόγηση των δύο δε σταματά εδώ.Η τυραννία από κοινού ασκήθηκε εως το 514π.Χ., όταν και δολοφονήθηκε ο Ίππαρχος.Το δεδομένο αυτό με μια πρωτη ματιά σημαίνει ότι δολοφονήθηκε ο άρχων.Όμως με μια προσεκτική μελέτη των πηγών καταλήγουμε στο ότι οι τυραννοκτόνοι Αρμόδιος και Αριστογείτων, φοβηθέντες μήπως αποκαλύφθηκε το μυστικό τους, δολοφόνησαν τον Ίππαρχο στο Λεωκόρειον, με αποτέλεσμα την επι τόπου δολοφονία του νεαρού Αρμοδίου και την βασανιστική θανάτωση του γηραιού Αριστογείτωνος.Μάλιστα εδώ κατά τον Θουκυδίδη αποδίονται και ερωτικής φύσης αίτια στο περιστατικό, ενώ φαίνεται πως η αδεφή του Αρμοδίου κρίθηκε ακατάλληλ για το αξίωμα της κανηφόρου στην εορτή των Παναθηναίων κατά την οποία και εκτελέστηκε το σχέδιο των τυραννοκτόνων, με το σκεπτικό ότι πολλοί ένοπλοι άντρες κατά την εορτή θα μπορούσαν να συνδράμουν αυθόρμητα στην ανατροπή του καθεστώτος.
Ύστερη φάση της πεισιστράτιας τυραννίας
Τα τέσσερα τελευταία χρόνια της τυραννίας, ο εναπομείνας Ιππίας, έγινε εξαιρετικά αυταρχικός καθώς ήταν εξαιρετικά ευάλωτος απέναντι σε φήμες και ψιθύρους.Όμως κατά τις πηγές, ακόμη και τότε η τυραννία του ήταν αρκετά μετριοπαθέστερη σε σχέση με αυτό που θα βίωνε η Σικελία τον επόμενο αιώνα.Είναι δε ενδιαφέρον ότι ο Ιππίας πάντρεψε την κόρη του Αρχεδίκη με το γιο του Λαμψακηνού Ιππόκλου Αιαντίδη, για να έχει σε περίπτωση ανατροπής έναν ασφαλή τόπο να καταφύγει.Υπήρχε άλλωστε και το ιδίου ενδιαφέροντος Σίγειον στο οποίο και θα κατέφευγε λίγο αργότερα.Η Σπάρτη η οποία ανέλαβε την επιχείρηση της ανατροπής του Ιππία, έστειλε τον Αγχίμολο δια θαλάσσης το 511π.Χ. ο οποίος και απέτυχε παταγωδώς αφού μάλιστα φονεύτηκε.Είναι ενδιαφέρον ότι οι Σπαρτιάτες ανέλαβαν την επιχείρηση παρά την προαναφερθείσα ξενία..Στα 510π.Χ. νέα επιχείρηση αυτή τη φορά δια ξηράς πέτυχε την ανατροπή.Στην κεφαλή της επιχείρησης ήταν ο "φρενοβλαβής" Κλεομένης..Ο θρύλος κάνει λόγο για χρησμό που όριζε στους Σπαρτιάτες να συνδράμουν στην ανατροπή.Οι εικασίες για την αποδοχή της επιχείρησης, παρά την ισχύουσα τότε ξενία, είναι πηγή πολλών ερμηνειών.Από την υγιή αντιτυρρανική στάση, εως την ιδιοτελή δράση.Ασφαλώς η "τυφλή" υπακοή στα λόγια του μαντείου δεν μπορεί να απορριφθεί άρδην.Ο Ιππίας και οι συν αυτώ έφυγαν από την Αθήνα, με προοροσμό το Σίγειο.Ο Ιππίας κατά τις πηγές προσέφερε τις υπηρεσίες του στην περσική αυλή.
Λίγα λόγια για το έργο
Η τυραννία των πεισιστρατιδών ούτε τη σκληρότητα είχε ούτε την απολυτότητα άλλων τυράννων-φονιάδων που γνώρισε η ανθρωπότητα.Είναι δε ενδεικτικό ότι επί τούτων κοσμήθηκε η Αθήνα με μερικά από τα πλέον εντυπωσιακά έργα.Το όραμα του Ολυμπίου Διός εν Αθήναις (21χ8 κίονες!), ήταν δικό τους, ενώ φαίνεται πως ξεκίνησε ήδη επί Πεισιστράτου για να αποπερατωθεί επί Αδριανού, μετά σκληρή μάχη με το χρόνο..Κατά την αποπεράτωση του οικού συστήματος του Ιππάρχου, ο γιος του Ιππία, Πεισίστρατος ο νεότερος, αφιέρωσε βωμό προς τιμήν των Δώδεκα Θεών, ο οποίος σήμερα βρίσκεται κάπου κάτω από τις γραμμές του τρένου...!!!Επίσης σε αυτούς αποδίδεται ενίσχυση της λατρείας του Διονύσου, ενώ είναι γνωστή μια ειγραφή από πλευράς του Ιππάρχου προς τον Απόλλωνα τον Πτώο.Συν τοις άλλοις είναι γνωστή η ολοκλήρωσαη του τείχους του Ιππάρχου στην Ακαδημία.Άλλωστε. επί των Ιππία-Ιππάρχου τοποθετείται η εισαγωγή του θρυλικού τετραδράχμου στην Αθήνα όπου έφερε γλάυκα στη μία και κεφαλή Αθηνάς στη άλλη όψη.
